6 Ekim 2024 Pazar
DOLAR 34.25 ₺
EURO 37.64 ₺
STERLIN 45.08 ₺
G.ALTIN 2,920.13 ₺
BTC 61,961.01 $
ETH 2,414.25 $
BİST 9,109.34

Mustafa Karaağaçlı

Mustafa Karaağaçlı

Dünyanın ve Memleketin En Farklı Derbisinde Kim Ne Arıyor?

Yayınlama: 20 Eylül 2024 Cuma 23:25 Okunma: 498

1.Derbi Nitelemesinin Şartları

Derbi, aynı şehirlerin  takımları arasında oynanan maçlardır.  oyunlara verilen addır.  Bir maçın derbi olabilmesi için  (1)Takım olma ve  (2)Aynı şehrin sınırları içinde bulunma  şartları vardır.  Gezegende  takımlar arasında  önemli ve değerli  derbiler   gözlenir.  Memleket olarak biz de  bu derbi konusunda  bir hayli zenginiz.

2.Derbi Futbolu  Kuşatıcıdır

Simon Kuper 1994’de  “futbol asla sadece futbol değildir”  derken  futbolu kapsamlı bir  etkinlik olarak  ele  almıştı. O’nun   bu  söyleminin  yazımı   kısa  ama repertuvarı  oldukça   geniştir.   İlgili repertuarın  zenginliği  futbolun teknik  ve  taktik   özelliklerin yanında kültürel  yönlerinin de  olmasıdır. Çünkü, futbol sosyo-kültürel  ve   sosyo-eğlence için   toplumsal bir  olgudur. 

Çünkü;

Futbol sadece bir oyun  değildir.   Çünkü futbol  sosyolojidir, psikolojidir, toplumun kültürel   bir  aynasıdır.

Çünkü  futbol;

  • Bireysel ve  toplumsal etkileşimdir.
  • Sosyolojik olarak muhabbete vesiledir.
  • Tavır olarak eğlencedir.
  • Etkinlik olarak seyir halidir.
  • Yarışkanlık olarak büyük rekabetlere vesiledir.
  • Taraftarlık olarak tutulan  takımın zaferleri çoşkuludur. Mağlubiyetleri ise  kemiklerine kadar  sızlatıcıdır.

3.Gezegenin Marka Sıralamasına Göre Şöhretli Derbileri

İzleyenlere  gezegenin farklı coğrafyalarında farklı  duygular  ve seyirler yaşatan namlı derbiler şöhretlerine göre;  şöyle sıra  bulmaktadır:

  1. Asker ve Polis Derbisi: Steaua Bükreş - Dinamo Bükreş
  2. Halkın Takımı ve Ordunun Takımı: Spartak Moskova - CSKA Moskova
  3. Bask Derbisi: Athletic Bilbao - Real Sociedad
  4. "Le Classique": Paris Saint Germain - Marsilya (Olympique de Marseille).
  5. "Derbi Sevillano": Sevilla - Real Betis
  6. "Der Klassiker": Bayern Münih - Borussia Dortmund
  7. İngiltere: Manchester Derbisi: Manchester United - Manchester City
  8. Brezilya: Palmeiras - Corinthians
  9. Orta Doğu ve Kuzey Afrika'nın En Şiddetli Mücadelesi: Al Ahly - Zamalek
  10. Fla - Flu Derbisi: Flamengo - Fluminense
  11. Kuzey Londra Derbisi: Arsenal - Tottenham Hotspur
  12. "De Klassieker": Ajax - Feyenoord
  13. Lizbon Derbisi: Benfica - Sporting Lizbon
  14. "Merseyside Derbisi": Liverpool - Everton
  15. Ruhr Derbisi: Borussia Dortmund - Schalke 04
  16. İngiltere'nin Kuzey Batı Derbisi: Liverpool - Manchester United
  17. “Derby della Madonnina": AC Milan - Internazionale (Inter Milan)
  18. Kralcılar, Cumhuriyetçilere Karşı: Real Madrid - Atletico Madrid
  19. Mussolini Dönemine Dayanan Rekabet: AS Roma - SS Lazio
  20. Bütün savaşların anası: Panathinaikos - Olympiakos
  21. Romanya: Partizan Belgrad - Kızıl Yıldız Belgrad
  22. Kıtalararası Derbiler: Fenerbahçe, Galatasaray ve  Beşiktaş  arasındaki  maçlar
  23. Mezhep çatışması: Celtic - Glasgow Rangers
  24. Arjantin'in yoksulları, zenginlerine karşı: "Superclasico", Boca Juniors - River Plate
  25. İspanya iç savaşının başlangıcı: "El Clásico", Real Madrid – Barcelona (https://onedio.com).

Yukarı satırların satır araları dikkatli düşünüldüğünde derbilerin esamelerinden bile bu derbilerin  sadece futbol maçı olmadığı, çok  yönlü, iletişim, etkileşim,  ayrıksılıklar,  kültürel  hatta  ekonomik bağlamalı  hikayeler  ve  yaşamsal mottolar  barındırdığı  görülebilecektir.

4.Memleketin Gözde Derbileri

Türkiye’nin  ezeli, öncü   ve yıldız derbileri Fenerbahçe, Galatasaray ve Beşiktaş   arasında  yaşanıyor. Elbette    yazının  ilk satırlarını oluşturan “aynı şehrin takımları”  betimlemesine uyan  aynı şehirli   çok sayıda takımımız  vardır. 

Ankara   derbisi  olarak,   MKE Ankaragücü  ile Gençlerbirliği, İzmir’de Karşıyaka  ile  Altay, Adana’da Adana Demirspor  ile  Adanaspor… cennet memleketin   diğer  gözde derbilerdendir.  Bu derbiler gözdedirler   çünkü; heyecanları, duyguları, yarışkanlıkları  farklı   iklimli,   havalı, sulu  ve karakter  zenginlikleri  içeren   kültürel bağlamlarla doludur.

 

5.Gezegen Marka Derbileri  İle  Memleket   Derbilerinin  Farkı

Gezegenin marka derbilerinin hemen hepsinde inançsal, ırksal, sınıfsal, ekonomik, aristokratik, lümpenlik,  etnik,  algısallık, bakış, duruş ve  yaşayış karşıtlığı  vardır.  Anılan  karşıtlıklar  derbilere  seyir  güzelliğinden  çok  mahalle baskılı, kazanma  stresleri  ve   ayrıksıları getirmektedir.

Oysa, cennet  memleketin  derbileri arasında  anılan  bu olumsuzlukların hiçbiri yaşanmaz.

Yaşananlar ise iletişim  kazalı yöneticiler, skor sever medyatik haller ve kulüplere  asalak bedavacı yaşayan  taraftarların  münferit  hallenmelerindendir.

6.Gelen Güncel Derbide Arananlar ve Aranmayanlar

  • Fenerbahçe Ferdi’yi arıyor. Ama; Mourinho aramıyor.
  • Fenerbahçe Muslera’ya göre daha formda  olan Livakoviç’in form devamını derbide de  arıyor.
  • Galatasaray deplasman derbisinde Kerem Aktürkoğlu’nu arıyor. Okan  Buruk ise  daha baskılı orta saha arıyor.
  • Galatasaray Torerira’nın ilk geldiği günlerdeki  performansını arıyor. Okan Buruk daha çok topa  sahip olmayı arıyor.
  • Fenerbahçe gol yememe alışkanlığının devamını ararken;  Galatasaray hücum bereketinin devamının  arıyor.
  • Hücum presiyle top kapma  ve ofansa  hızlı geçme  kurgusu   Fenerbahçe’nin    Bölgesi ve 2.  Bölgesi arasındaki takım boyunu kısaltıyor.   Bu tarz oyun  sonucunda rakibin  kaptığı her top Fenerbahçe’de en az  5-6 oyuncuyu  geri dönüşü  zor olan  pozisyonlarda yakalanmasına  oyundan  düşmesine neden  oluyor.
  • Fenerbahçe’nin futbol tarihinde hiç olmamış kadar  hücum pres yapmayı  gerektiren  bu oyun anlayışı teknik kapasiteleri yüksek  oyunculara bile  pres yaptırsa da ofans çıkışlı  kaptırılan her top ilk  anda tekrar kazanılmazsa Fenerbahçe  kalesine  gol pozisyonu oluyor.
  • Galatasaray maçların Dakikasından sonra  fizik güç kaybı  yaşamamayı arıyor.
  • Galatasaray savunma yönünde açıklar vermemeyi stoperleri ile de duran toplarda da tabela arıyor.
  • Türkiye’de 09.2024’de Kadıköy’de ilk derbisine  çıkacak olan Mourinho da  son iki yılın Şampiyonu Okan  Buruk da  yüksek motivasyonlu kulübe, oyun  ve  galibiyet  arıyor.

 

7.Söz Sonunda

Galatasaray’ın  lider geleceği Kadıköy’den yine lider olarak dönmesinin  planlarını  yaptığı maçta  ev sahibi  Fenerbahçe’nin  yaklaşık 53.000 taraftar desteğiyle liderlik hesaplarıyla çıkacağı maçın  sonucunu kestirmek zor görünüyor

Bu satırlara  da  sözün sonunda,  “sakatlıksız, VAR’sız ve sanal  ofsayt çizgisiz, bu derbiye  atanan hakem Karaoğlan’ın kararlarının tartışılmadığı”  ama; futbol gerçek oyun çizgisi  ve seyri yüksek bir derbi olsun demek düşüyor.

 

Kaynaklar

Kuper, S. (2014). Football Against the Enemy. Çeviren: Sinan Gürtunca. İstanbul: İthaki Yayınları. ISBN: 9789758725700 onedio.com.

https://onedio.com./haber/dunyanin-en-buyuk-25-derbisi. 670833

İletişim ve Erişim

Dr.  Öğr. Üyesi, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi, EBB Öğr. Üyesi.

e-posta         : mkara@gazi.edu.tr  

ORCID          : https://orcid.org/0000-0003-3488-1021

Web         (1): w3.gazi.edu.tr/~mkara 

Web         (2): https://avesis.gazi.edu.tr/mkara

Spor:            :www.yurtspor.com. yazarlar

Eğitim-Sosyoloji Güncel : www.mektepligazete.köşe yazıları

Bilim-Araştırma: www.mektepligazete.bülten

Facebook  (1): Kirizma
Facebook  (2): Mustafa Karaağaçlı
Twitter         : M_Karaagacli_
İnstagram    : mustafakaraagacli1

Blog             :mustafakaragacli.blogspot.com

Tercüme