Futbolun Avrupa ve Dünya Ölçekli Patronajları
Futbolun Avrupa ölçeğindeki yönetsel patronajı UEFA-Avrupa Futbol Federasyonları Birliği iken, Dünya ölçeğindeki sahibi ise FIFA- Uluslararası Futbol Federasyonları Birliğidir.
UEFA, FIFA'ya bağlı altı konfederasyon içerisindeki en büyük konfederasyondur. UEFA, yalnızca Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti dâhil olmamak üzere, tüm Avrupa devletleri ve ek olarak Kıbrıs, İsrail, Kazakistan, Ermenistan, Gürcistan, Azerbaycan ve Rusya'yı da içine alan ve kendisine bağlı ülke federasyonlarından oluşan yarı federal bir spor kurumudur.
Futbol, futsal ve plaj futbolunun Avrupa'daki yöneticisi ve denetleyicisi olan UEFA'nın idari merkezi 1995 yılından bu yana ise İsviçre'nin Nyon kentinde bulunmaktadır (FiFA ve UEFA, 2021).
Küresel Oyun Futbola Avrupa ve Dünyada Ulemalık Yapanlar (!)
Küresel ve evrensel bir oyun olan futbolda bugünlerde futbolun baş patronu FİFA’nın önceki gün önerdiği 4 temel kural değişikliği tartışılıyor. Ancak; tartışmaların “tartışma haktır ama referans ister” bilimsel gerçekliğinden uzak yapıldığı gözleniyor.
FIFA, futbolu tamamen değiştirecek bazı önerileri değerlendirme kararı içinde şu kuralları gündeme almış görünüyor:
|
FİFA’dan Futbola Yeni Kural Önerileri
|
Bu kuralların değiştirilme gerekçesi ise “izlenirliği artırmak” olarak açıklanıyor. Bu gerekçe oyunu güzelleştirici saflıkta ve dürüstçe değildir. Çünkü, izlenirliği artırmada son Euro 2020 turnuvası da gösterdi ki; stadyumlara seyirci çekmekte bir sorun yok! Televizyonlardan defalarca maç izlemelerde sorunlar var.”
FİFA’nın Kederi Ne?
Yeni kural değişikliklerine dair gerekçenin temelinde olan izlenirlik zaten stadyum mekanlarında salgın süreci hariç hiç eksilmemiştir. Bu konuda başta İtalya, İngiltere, Almanya, İspanya, Fransa ve Portekiz liglerine bakıldığında ligden düşenin de çıkanın da şampiyon olanın da seyirci azlığı çekmediği görülür.
O zaman yeni kuralları türetenlere şu sorular sorulur:
-Niyetiniz ne?
-Bu oyundan ne istiyorsunuz?
Kendilerinin de gerçekçi ve sportmen olarak cevaplandıramayacakları FİFA’nın yeni futbol kuralları getirmesinin temelindeki asıl nedenin ise “seyirci çekmek için izlenirliği artırma kederi televizyon reklamları ve pastası için olduğu görülüyor.”
Bu girişim, sadece seyirden elde edilen ticari kazanç adına yapılmıyor. Neoliberal kapitalizm kafasıyla futbol maçlarının canlı bahis oyunları için de yapılıyor.
Tek kederin para kazanmak olduğu yukarı satırlarda anılan futbol kurallarının değişimindeki düşüncelerde Karl Marks’ın Kapital yapıtında sıkça vurguladığı “kapitalizm gölgesi olmayan ağacı bile keser-tahammül edemez!” açgözlülüğü ve hırsı yatıyor (Marks, 2005).
Sırf Televizyonların İzlenirliği İçin Futbolda Bu Garip Kurallar İsteniyor
Futbola oyun, seyir ve taraftarlık adına bakışta futbol; çocuk (6-12yaş), ergen (12-18 yaş) genç yetişkin (18-30 yaş) ve yetişkin (30-60 yaş) hemen hemen her kesim kamuoyunun ilgi alanındadır. Seyir stadyum iklimlerinde zaten devam ediyor. Ancak televizyonlardan günde on maç izletme derdine düşüldüğü için, reklam pastası temel alınıyor.
Kimse televizyonda günde on maçı canlı izlemez. Kişisel olarak futbol oynamış ve nasiplenmiş biri olarak bu satırların sahibi ekran karşısına mahkumiyetle maç izlemiyor. Bu bakışın hiç de az olmadığı yakın bir çevre gözlemiyle ve kısa bir anketle görülebilir.
Konu topluma özellikle genç nüfusa atfedildiğinde ise anılan bu algı kapsamında, gençler için televizyon reytingi, reklam pastası ve dürüstçe açık olarak dile getirmedikleri “canlı bahis oyunları” ahvali ve eğilimi bulunmuyor.
Futbol Tarihsel Bir Oyundur, Tarihi Bozulmamalıdır
Futbol tarihsel bir oyundur. Sıkça kuralları değiştirilmemelidir. Zaten FİFA’nın kafa ve cüzdan olarak ne’ye hizmet ettiği belli sözkonusu 4 yeni kural değişikliğine Avrupa’da futbolun uleması UEFA’dan FİFA’ya “ağır ol ve dur!” kırmızı ışığı yakılmıştır.
Bir Sonuç
Hayat zaten değişip duruyor. Bari tarihsel ve evrensel futbol oyunu sıkça değiştirilmemelidir. Değişiklik adına gariplikler dolayısıyla futbolun doğasını bozan sözde kurallar getirilmemelidir. Bu bakışla ulusal ve evrensel tüm spor futbol kamuoyu amatörlerinden, profesyonel oyuncularına, teknik kadrolardan yönetim mercilerine ve bürokratlarına kadar herkes “itiraz etmeli ve oyuna dokunma” sesi vermelidir.
Bir Öneri
“Eve kapan günde on maç izle, kilo alarak obez ol!” yerine futbolu oynayalım. Amatör ya da profesyonel oynayanları stadyumlarında yerlerinde ve yurtlarında seyredelim. Çünkü bu hava hem oynayanlara hem seyredenlere iyi gelecek ortak akılcı bir spor ve yaşam mottosu olacaktır.
Bir Kutlama
İyi bayramlar.
Kaynaklar
Marks, K. (2015). Kapital Set. 3 Cilt. Çeviri: N. Satlıgan, E. Özalp ve M. Selik.Yordam Kitap.
UEFA. (2021). https://www.uefa.com.
FİFA (2021). .https://www.fifa.com.
________
İletişim
*Dr. Öğr. Üyesi
Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü Öğr. Üyesi.
e-posta : mkara@gazi.edu.tr
Web (1): w3.gazi.edu.tr/~mkara
Web (2): https://avesis.gazi.edu.tr/mkara
Facebook (1): Kirizma
Facebook (2): Mustafa Karaağaçlı
Twitter : M_Karaagacli_
İnstagram : mustafakaraagacli1
Yetkiner Mayda
Ya bu deveyi güdeceğiz ya bu diyardan gideceğiz
Ali Erdoğan
Ankaragücü İmalat-ı Harbiye’dir
Ercüment Tunçalp
Gençlerbirliği'nde sessizlik !
Dr. Mustafa Karaağaçlı
Herkese Derslik Mücadeleler, Tekerlekli Basketbol Süper Ligi’nin Final Serisindeydi!
Hasan Kulaç
Ankaragücü için çilek değil, ceviz olsun
Cengiz Demirel
Ankaragücü için uyarı niteliğinde bir maç
Yaşar Önel
İsmi değil cismi genç olan kazandı
Doç.Dr. Erol İlhan
Olimpiyatlar ve Türkiye
Rıdvan Aras
Sen cansın Eskişehirspor
Necmi Kepçetutan
Anadolu Efes Fenerbahçe’ye Köpürdü
